Kobiety latami czekają na diagnozę endometriozy, bo system ignoruje ich chorobę
23 stycznia 2024, 12:19Diagnostyka endometriozy, wyniszczającej organizm i życie choroby, która może być odpowiedzialna nawet za około 47% przypadków niepłodności wśród kobiet, zajmuje całe lata. Na to opóźnienie ma wpływ zarówno brak wiedzy medycznej, rozpowszechnione mity, jak i lekceważenie choroby przez systemy opieki zdrowotnej. O opóźnieniach w diagnostyce wiadomo nie od dzisiaj, jednak nie prowadzono szerzej zakrojonej analizy problemu
NASA opóźnia lądowanie człowieka na Księżycu
10 stycznia 2024, 12:02NASA zaktualizowała kalendarz programu Artemis. Misje Artemis II i Artemis III zostają przesunięte na późniejsze terminy. Zgodnie z nowym planem misja Artemis II odbędzie się we wrześniu 2025 roku, a na misję Artemis III, czyli pierwsze od pół wieku lądowanie człowieka na Księżycu, będziemy musieli poczekać do września 2026 roku. Termin misji Artemis IV, pierwszego lotu do księżycowej stacji kosmicznej Gateway, nie zmienił się. Ma się ona odbyć w 2028 roku.
Prosty test z moczu pozwoli wykrywać nowotwory płuc
8 stycznia 2024, 10:46Obecnie złotym standardem w diagnozowaniu nowotworów płuc jest wykorzystanie tomografii komputerowej (TK). Może się to zmienić dzięki opracowanemu na MIT testowi, który ma wykrywać nowotwór płuc na podstawie paskowego testu moczu. Metoda taka może pozwolić na znaczne rozszerzenie dostępu do diagnostyki – szczególnie w miejscach, gdzie dostęp do tomografii komputerowej jest utrudniony lub nie ma go wcale – oraz na szybsze wykrywanie choroby, co ma olbrzymie znaczenie przy jej leczeniu.
Zapinki do pasów wskazują na istnienie w środkowej Europie nieznanego pogańskiego kultu
18 grudnia 2023, 12:08Gdy w pobliżu Brzecławia czescy archeolodzy znaleźli zapinkę pasa z motywem węża pożerającego żabę, sądzili, że to unikatowe znalezisko. Szybko jednak okazało się, że istnieją jeszcze 4 bardzo podobne zapinki, które odkryto na terenie dzisiejszych Niemiec, Czech i Węgier. Zdaniem odkrywców, wskazują one na istnienie w VIII wieku na dużych obszarach Europy Środkowej nieznanego pogańskiego kultu, popularnego zarówno wśród Awarów, jak i Słowian. Łany zdobyły niedawno rozgłos, gdy znaleziono tam krowie żebro z napisem wykonanym runami.
Nowa powłoka lepiej ochroni reaktory fuzyjne
15 grudnia 2023, 10:13Na University of Wisconsin-Madison powstała nowa powłoka, która lepiej chroni ściany reaktora fuzyjnego. Może ona pozwolić na budowę bardziej wydajnych mniejszych reaktorów, które są łatwiejsze w naprawie i utrzymaniu. Potrzebujemy nowych technik produkcyjnych, które pozwolą nam w sposób ekonomiczny wytwarzać komponenty reaktorów fuzyjnych. Nasza technologia oznacza duży postęp w porównaniu z dotychczas stosowanymi rozwiązaniami, mówi Mykola Ialovega, główny autor badań.
Im cieplejszy klimat, tym bardziej dźwięczny język
8 grudnia 2023, 11:29Dźwięki przekazywane są za pomocą pomocą powietrza. Zatem właściwości powietrza wpływają na to, jak wydajemy i słyszymy dźwięk. Z jednej strony niska wilgotność zimnego powietrza stanowi wyzwanie dla artykulacji mowy, która wymaga drgań strun głosowych. Z drugiej zaś strony gorące powietrze tłumi głoski bezdźwięczne, przy wytwarzaniu których struny głosowe nie drżą. Doktor Søren Wichmann i jego koledzy z Chin postanowili sprawdzić, czy fizyczne właściwości powietrza wpłynęły na ewolucję języków.
Po raz pierwszy od 150 lat w pobliżu stolicy Nowej Zelandii przyszły na świat młode kiwi
8 grudnia 2023, 10:34Po raz pierwszy od ponad 150 lat w pobliżu stolicy Nowej Zelandii, Wellington, wykluły się pisklęta kiwi. Olbrzymi sukces to efekt wielu lat przygotowań, które poskutkowały rozpoczęciem w ubiegłym roku projektu reintrodukcji kiwi na wzgórzach w pobliżu stolicy. Paul Ward, pomysłodawca projektu reintrodukcji stwierdził, że pojawienie się piskląt to niezwykle ważny krok w kierunku odbudowaniu populacji kiwi w okolicach Wellington.
Wśród intagliów i tysięcy monet znaleziono upamiętnienie wielkiego zwycięstwa nad Germanami
22 listopada 2023, 13:39Podczas wykopalisk pozostałości teatru w starożytnym mieście Claterna w prowincji Bolonia odkryto 50 intagliów. Archeolodzy wspominają też o 3 tysiącach monet, w tym o rzadkim egzemplarzu z okresu Republiki Rzymskiej. Intaglia to gemmy z reliefem wklęsłym. Te z Claterny przedstawiają bóstwa i ważne budowle, m.in. teatr, w którym je znaleziono. Wykorzystany materiał sugeruje, że w mieście istniał warsztat specjalizujący się w produkcji gemm.
Badanie PSA niedoceniany marker przesiewowy
14 listopada 2023, 21:42Badania przesiewowe (z ang. screening) mają na celu wykrycie osób chorych w grupie przesiewowej. Grupa przesiewowa to taka, w której ryzyko choroby jest wyższe ze względu na wiek, odciążenia genetyczne, czy środowiskowe. Badania te wchodzą w skład programów profilaktycznych mających na celu zapobieganiu lub wykrywaniu choroby na bardzo wczesnym etapie. Przynoszą one wymierne korzyści zarówno dla całych społeczeństw, gdyż obniżają koszty leczenia zaawansowanych postaci chorób, jak również jednostek, zwiększając ich szanse na długie życie.
Po wypuszczeniu komarów zarażonych pasożytem ludzie rzadziej chorują na dengę
30 października 2023, 13:11Po wypuszczeniu komarów będących nosicielami bakterii z rodzaju Wolbachia, w trzech kolumbijskich miastach doszło do olbrzymiego spadku liczby zachorowań na dengę. Taką informację podczas ostatniego dorocznego spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Medycyny Tropikalnej i Higieny przekazała epidemiolog Katie Anders z Monash University w Australii, która pracuje przy World Mosquito Program (WMP). Tam, gdzie komary zarażone Wolbachią się zadomowiły, liczba przypadków dengi spadła nawet o 97%.
